TAND tối cao có thẩm quyền như thế nào, theo luật mới?

Tổ chức của tòa án

Quốc hội vừa chính thức thông qua luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Tổ chức TAND. Theo đó, luật này chính thức có hiệu lực từ ngày 1.7.2025, và quy định nhiều điểm mới về TAND tối cao và các TAND.

Theo đó, tổ chức của tòa án bao gồm:

• TAND tối cao.
• TAND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là TAND cấp tỉnh).
• TAND khu vực.
• Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế (gọi chung là tòa án chuyên biệt).
• Tòa án quân sự Trung ương, tòa án quân sự quân khu và tương đương, tòa án quân sự khu vực (gọi chung là tòa án quân sự).

ẢNH: TUYẾN PHAN

Nhiệm vụ, quyền hạn của TAND tối cao

TAND tối cao là cơ quan xét xử cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Theo đó, TAND tối cao có nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:

• Giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của các tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo quy định của luật.
• Giám đốc việc xét xử của tòa phúc thẩm TAND tối cao và các tòa án khác, trừ trường hợp do luật định.
• Phúc thẩm vụ án hình sự mà bản án, quyết định sơ thẩm của TAND cấp tỉnh chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị theo quy định của luật.
• Tổng kết thực tiễn xét xử của các tòa án, bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử.
• Phát triển án lệ.
• Quản lý các TAND và tòa án quân sự về tổ chức theo quy định của luật này và các luật khác có liên quan, bảo đảm độc lập giữa các tòa án theo thẩm quyền xét xử.
• Đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; trình Quốc hội dự án luật, dự thảo nghị quyết; trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự án pháp lệnh, dự thảo nghị quyết.
• Thanh tra, kiểm tra nghiệp vụ đối với các tòa án, thẩm phán, hội thẩm, thẩm tra viên tòa án, thư ký tòa án để bảo đảm tuân thủ pháp luật, kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong hoạt động của tòa án.
• Hợp tác quốc tế…

Nhiệm vụ, quyền hạn của tòa phúc thẩm TAND tối cao

Thứ nhất, phúc thẩm vụ án hình sự mà bản án, quyết định sơ thẩm của TAND cấp tỉnh chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị theo quy định của luật.

Thứ hai, kiến nghị chánh án TAND tối cao xem xét, kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của tòa phúc thẩm TAND tối cao, TAND cấp tỉnh đã có hiệu lực pháp luật theo quy định của luật.

Cơ cấu tổ chức của TAND tối cao

Theo đó, cơ cấu tổ chức của TAND tối cao bao gồm:

• Hội đồng thẩm phán TAND tối cao.
• Các tòa phúc thẩm TAND tối cao.
• Cục, vụ và tương đương.
• Cơ sở đào tạo, bồi dưỡng.
• Cơ quan báo chí.
• Số lượng thành viên hội đồng thẩm phán TAND tối cao không ít hơn 23 người và không quá 27 người. Trong đó gồm chánh án, các phó chánh án TAND tối cao là thẩm phán TAND tối cao và các thẩm phán TAND tối cao.

Thẩm quyền thành lập, giải thể tòa án

Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thành lập, giải thể TAND cấp tỉnh, TAND khu vực; quy định về phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của TAND khu vực theo đề nghị của chánh án TAND tối cao.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của một số TAND cấp tỉnh đối với yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, đăng ký phán quyết trọng tài vụ việc.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của một số TAND khu vực giải quyết vụ việc phá sản; vụ việc dân sự, kinh doanh, thương mại, vụ án hành chính về sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ theo đề nghị của chánh án TAND tối cao.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thành lập, giải thể và quy định về phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của tòa án quân sự quân khu và tương đương, tòa án quân sự khu vực theo đề nghị của chánh án TAND tối cao sau khi thống nhất với Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.