Quốc hội sẽ thảo luận và biểu quyết thông qua nghị quyết về sắp xếp, sáp nhập tỉnh, thành phố trong phiên họp sáng nay 12.6. Cả nước sẽ còn 34 tỉnh, thành phố kể từ ngày nghị quyết có hiệu lực.
Cuộc sáp nhập “quy mô chưa từng có”
Sáng 11.6, trong phiên làm việc đầu tiên của đợt thứ 2 kỳ họp thứ 9 Quốc hội (QH) khóa XV, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã trình QH tờ trình đề án sắp xếp, sáp nhập tỉnh, thành năm 2025. Theo chương trình kỳ họp điều chỉnh, QH sẽ thảo luận và bấm nút thông qua đề án sáp nhập tỉnh, thành ngay trong sáng nay, sớm hơn so với nghị trình trước đó là ngày 24.6.
Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình báo cáo, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội tại tổ
ẢNH: PHẠM THẮNG
Theo phương án sáp nhập tỉnh, thành Chính phủ trình QH, 52 tỉnh, thành phố sẽ được sắp xếp, sáp nhập thành 23 tỉnh, thành phố mới. 11 tỉnh, thành không thực hiện sắp xếp gồm 10 đơn vị đủ tiêu chuẩn là: TP.Hà Nội, TP.Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh và 1 tỉnh chưa đủ tiêu chuẩn nhưng có yếu tố đặc thù là Cao Bằng. Sau khi sắp xếp, cả nước có 34 đơn vị hành chính, gồm 6 thành phố trực thuộc T.Ư và 28 tỉnh.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ cũng thông tin kết quả lấy ý kiến nhân dân đạt tỷ lệ đồng thuận cao, trung bình cả nước là 96,19%. 100% HĐND cấp tỉnh, huyện, xã của 52 đơn vị liên quan đã biểu quyết tán thành. Tại đề án của Chính phủ trình cũng cho biết, số lượng cán bộ tinh giản, thôi việc, nghỉ hưu sớm sau khi sáp nhập là 79.339 người, gồm 5.479 cán bộ, 10.241 công chức và 63.619 viên chức.
Về trụ sở, tài sản công, bà Trà cho hay tổng số trụ sở công cấp tỉnh của 52 tỉnh, thành thực hiện sáp nhập là 38.182. Dự kiến tiếp tục sử dụng 33.956 trụ sở, dôi dư 4.226 trụ sở.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật – Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết cơ quan thẩm tra QH nhìn nhận việc sáp nhập tỉnh, thành là “cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, sắp xếp các đơn vị hành chính với quy mô chưa từng có”. Qua sắp xếp đã giảm được 29 đơn vị hành chính cấp tỉnh. Cơ quan thẩm tra QH đề nghị xác định nghị quyết có hiệu lực ngay từ khi được QH biểu quyết thông qua (tức hôm nay 12.6 – PV) thay vì 1.7 như đề nghị của Chính phủ. Lý do là để tạo cơ sở pháp lý cho địa phương chuẩn bị điều kiện cần thiết để 34 tỉnh, thành mới hoạt động từ 1.7.
Phương án sáp nhập tỉnh, thành năm 2025
ĐỒ HỌA: LÊ HIỆP
Xử lý trụ sở dôi dư, không để lãng phí
Thảo luận tại tổ sau đó, nhiều đại biểu (ĐB) QH đều bày tỏ đồng tình với đề án sáp nhập tỉnh, thành phố nhằm tinh gọn bộ máy, tái cấu trúc không gian phát triển của địa phương để phát triển đất nước. Lo lắng lớn nhất của các ĐBQH là những vướng mắc có thể phát sinh trong quá trình triển khai cần có sự hướng dẫn của QH, Chính phủ.
ĐB Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) băn khoăn khi các xã, phường, thị trấn hiện nay với phân loại và chế độ cho cán bộ khác nhau thì tới đây, khi sáp nhập thành một xã mới sẽ áp dụng chế độ nào. “Khi sáp nhập các xã biên giới với xã nội địa thì chế độ chính sách đối với xã biên giới trước đó sẽ thực hiện như thế nào, có áp dụng cho toàn bộ xã mới hay không?”, ông Lềnh nêu và đề nghị Chính phủ, Bộ Nội vụ sớm có hướng dẫn cụ thể.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Văn Dũng cho biết Kết luận 128 của Bộ Chính trị về sắp xếp, tinh gọn bộ máy yêu cầu tạm dừng việc tuyển dụng, bổ nhiệm, đề bạt các chức danh lãnh đạo quản lý dẫn đến trường học thiếu hiệu trưởng, bệnh viện thiếu giám đốc cũng không bổ nhiệm được. Theo ông Dũng, không riêng Quảng Nam mà qua trao đổi cho thấy nhiều tỉnh “bí” vấn đề này. Ông đề nghị Chính phủ, Bộ Nội vụ có hướng dẫn cụ thể để gỡ vướng.
ĐB Nguyễn Thị Thu Nguyệt (đoàn Đắk Lắk) thì đề nghị Chính phủ sớm có hướng dẫn xử lý trụ sở, tài sản công dôi dư khi thực hiện sáp nhập. Nữ ĐB đề nghị cần bố trí kinh phí để sửa chữa các trụ sở dư thừa hiện nay phục vụ cho y tế, giáo dục, tránh để hư hỏng, xuống cấp, gây lãng phí. Trong khi đó, ĐB Lê Minh Nam (đoàn Hậu Giang) cho biết trong số 4.226 trụ sở dôi dư, theo báo cáo của Chính phủ, có tới 1.911 trụ sở không sử dụng sau sắp xếp. Trong đó, TP.HCM là 283 trụ sở, Phú Thọ là 202 trụ sở, Thái Nguyên là 164 trụ sở… Ông Nam đề nghị cần có kế hoạch xử lý kịp thời, phù hợp với từng địa phương và tốt nhất là phân cấp, phân quyền để địa phương chủ động xử lý, tránh lãng phí.
Phải hy sinh, đặt lợi ích chung lên trên
Giải trình ý kiến đại biểu QH tại tổ, Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết việc sáp nhập sẽ tạo không gian kinh tế phát triển đủ mạnh, có sự kết hợp thế mạnh giữa các vùng, cả miền núi lẫn miền biển. Phó thủ tướng cũng cho biết ngày 30.6, đồng loạt tất cả các tỉnh sẽ công bố địa giới hành chính mới của tỉnh, xã và bộ máy lãnh đạo mới của Đảng và chính quyền. Từ 1.7, bộ máy mới của chính quyền 2 cấp bắt đầu vận hành.
Về các vấn đề liên quan trụ sở, chế độ chính sách, bố trí cán bộ khi sáp nhập tỉnh, thành, ông Bình cho hay Bộ Chính trị, Chính phủ sẽ tập trung giải quyết trong quá trình tổ chức thực hiện. Về trụ sở, Chính phủ yêu cầu tổng rà soát tất cả trụ sở xã, huyện, tỉnh các cơ quan, sau đó các tỉnh tự đề xuất phương án. Trong đó, ưu tiên cho giáo dục, y tế hay công trình văn hóa hoặc dành cho trung tâm dịch vụ công.
Về chính sách cho cán bộ, Phó thủ tướng nói nhiều địa phương rất chủ động, như tổ chức xe đưa đón hoặc bố trí nhà cho cán bộ ở xa trung tâm hành chính mới. “Địa phương này có thể chỉ xây nhà 20 – 30 tầng cho cán bộ nhưng nơi nào đất rộng có thể cho mỗi người một lô”, ông nói thêm.
Về việc bố trí cán bộ khi sáp nhập, Phó thủ tướng nhấn mạnh tinh thần là phải hy sinh, đặt lợi ích chung lên trên chứ không có chính sách nào thỏa mãn 100% nhu cầu. “2 ông ủy viên thường vụ tỉnh ủy đều là trưởng ban tổ chức, giờ phải có 1 ông xuống phó, không thể có 2 ông trưởng ban tổ chức, 2 chủ nhiệm ủy ban kiểm tra hay 2 giám đốc sở. Tinh thần là phải hy sinh, đặt lợi ích chung lên trên”, Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.
Tăng 4 lần mức phạt tiền không cần lập biên bản
Chiều cùng ngày, QH thảo luận tại hội trường về dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Xử lý vi phạm hành chính. Dự thảo lần này không còn đề xuất tăng mức tiền phạt tối đa đối với bất kỳ lĩnh vực quản lý nhà nước nào, mà chỉ đề xuất tăng giới hạn mức phạt tiền không cần lập biên bản từ 250.000 đồng lên 1 triệu đồng (với cá nhân) và từ 500.000 đồng lên 2 triệu đồng (với tổ chức).
Cho ý kiến, ĐB Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) nói mức tối đa xử phạt không lập biên bản đã được áp dụng từ lâu, đến nay là quá thấp và lạc hậu. Tuy vậy, nếu tăng một lúc lên 4 lần như dự thảo thì ông Hòa đề nghị cân nhắc. Việc xử phạt không lập biên bản liên quan đến quyền lợi của người bị xử phạt, nếu không có biên bản thì không có căn cứ để khiếu nại, khiếu kiện, nhất là với trường hợp không có camera giám sát, cũng không có nhân chứng.
Giải trình trước QH, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho hay xử phạt không cần lập biên bản sẽ góp phần đơn giản hóa thủ tục xử phạt vi phạm hành chính. Việc giao quyết định xử phạt được thực hiện nhanh chóng, thuận tiện hơn, người vi phạm có thể nhận quyết định tại chỗ, tiết kiệm thời gian, không phải chờ đợi, đi lại.
Ông Ninh khẳng định dù xử phạt không lập biên bản nhưng vẫn phải tuân thủ đầy đủ quy trình do pháp luật quy định. Số tiền nộp phạt vẫn phải gửi đến tài khoản kho bạc nhà nước để kiểm soát, đối chiếu. “Cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính vẫn có quyền khiếu nại, khởi kiện đối với quyết định xử lý vi phạm hành chính không lập biên bản”, Bộ trưởng Bộ Tư pháp nhấn mạnh.
Về một số băn khoăn xung quanh việc tăng gấp 4 lần mức tiền tối đa xử phạt không lập biên bản, ông Ninh nói xét về con số tuyệt đối thì giá trị không quá lớn, phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội hiện nay. Song, để tiếp thu ý kiến các ĐB, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu vấn đề này.
📌 Bài viết này được đóng góp bởi người dùng và bản quyền thuộc về người dùng đã xây dựng bài viết. Bản quyền thuộc về tác giả gốc và chỉ dùng cho mục đích học tập và giao tiếp. Nếu có bất kỳ vi phạm nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi để xóa nó.